Malaysia satukan kuasa besar dunia, catat penganjuran ADMM dan ADMM-Plus terbesar dalam sejarah

Sektor pertahanan Malaysia mencatat kejayaan paling signifikan tahun ini apabila berjaya menyatukan empat kuasa besar dunia seperti Amerika Syarikat (AS), China, Rusia dan India dalam satu meja rundingan pada Mesyuarat Menteri-Menteri Pertahanan ASEAN (ADMM) dan ADMM-Plus.

Kejayaan yang jarang berlaku ini sekali gus memperkukuh imej Malaysia sebagai penghubung dipercayai (trusted convenor) yang diyakini semua pihak, di tengah-tengah dinamik geopolitik yang semakin mencabar.

Setiausaha Bahagian, Bahagian Dasar dan Perancangan Strategik Kementerian Pertahanan (MINDEF), Dato’ Muhammad Ammir Haron berkata, melalui strategi rundingan Malaysia, akhirnya kesemua negara yang hadir bersetuju meluluskan kenyataan bersama. Sebagai perbandingan, persetujuan ini tidak dapat dicapai dalam penganjuran Malaysia pada tahun 2015. 

“Situasi seperti ini amat jarang berlaku. Hanya ADMM-Plus mampu menghimpunkan AS, China, Rusia dan India dalam satu meja dialog pertahanan, selain Malaysia berjaya merundingkan kesepakatan kesemua 19 negara bagi menghasilkan kenyataan bersama,” katanya ketika ditemu bual oleh Oh My Media di Kuala Lumpur, pada Ahad.

Beliau menegaskan bahawa penganjuran tahun ini adalah terbesar dengan rekod penyertaan tertinggi, dan paling berjaya dalam sejarah penganjuran berdasarkan sejumlah 25 hasil kesepakatan yang dipersetujui.

Timor-Leste hadir buat pertama kali sebagai anggota penuh ASEAN

Muhammad Ammir berkata, mesyuarat kali ini turut menyaksikan sejarah baharu apabila Timor-Leste hadir buat pertama kali sebagai anggota penuh ASEAN dalam ADMM, selepas proses integrasi yang mengambil masa bertahun-tahun.

“Kehadiran Timor-Leste mengukuhkan integrasi keselamatan ASEAN dan menunjukkan komitmen ASEAN terhadap pembangunan kapasiti negara anggota baharu.

“Ia juga memberi ruang kepada Timor-Leste untuk terlibat secara langsung dalam perbincangan strategik yang selama ini hanya diikuti dari luar,” ujarnya.

Dua MoU Pertahanan utama berjaya dimuktamadkan

ADMM-Plus kali ini turut mencipta sejarah tersendiri apabila Setiausaha Perang AS, Pete Hegseth pertama kali hadir ke Malaysia untuk menyertai mesyuarat dan menyaksikan pemeteraian MoU Pertahanan Malaysia–AS.

Jelas Muhammad Ammir, kehadiran “Secretary of War” iaitu individu yang mengetuai pelaksanaan strategi pertahanan dan hala tuju ketenteraan AS memberi isyarat jelas tentang betapa pentingnya Malaysia dalam perhitungan keselamatan Washington.

“Ini bukan lawatan biasa. Bila Secretary of War sendiri hadir, ia menunjukkan keyakinan mereka terhadap Malaysia,” jelasnya.

Beliau berkata pemeteraian dua MoU tersebut, Malaysia–Amerika Syarikat dan Malaysia–Timor-Leste disaksikan ketika Malaysia berada di pusat perhatian sebagai tuan rumah ADMM-Plus terbesar dalam sejarah.

Komitmen jelas kuasa besar terhadap ASEAN

Selain itu, beliau berkongsi bahawa legasi kuasa besar bukan sahaja menyatakan komitmen umum, tetapi memberikan jaminan terbuka dan konsisten bahawa ASEAN akan terus menjadi platform utama bagi dialog keselamatan serta pengurusan risiko strategik di Indo-Pasifik.

“China mengulangi komitmen untuk mempercepat rundingan Code of Conduct (COC) di Laut China Selatan, langkah yang dianggap penting dalam mengurangkan risiko salah anggap di kawasan maritim yang sensitif.

“Jepun pula menyatakan kesediaan untuk berkongsi teknologi dan kepakaran dalam bidang Humanitarian Assistance and Disaster Relief (HADR) serta keselamatan maritim, sejajar dengan keutamaan ASEAN dalam pengurusan bencana.

“India menawarkan kerjasama dalam teknologi maklumat, kecerdasan buatan (AI) dan capacity building, menekankan peranan negara itu sebagai rakan strategik jangka panjang kepada ASEAN.

“Sementara itu, AS menegaskan bahawa mereka akan kekal sebagai pacific nation, satu mesej yang menunjukkan komitmen berterusan Washington terhadap keamanan dan kestabilan serantau,” katanya lagi.

Tegasnya, komitmen ini menunjukkan kuasa besar melihat ASEAN sebagai ruang yang stabil dan dipercayai berbanding forum lain yang lebih sarat dengan persaingan kuasa.

“Fokus mereka jelas, ASEAN ialah ruang neutral yang membolehkan semua pihak bercakap secara terbuka tanpa tekanan geopolitik yang membelenggu platform lain. Itu sebabnya mereka sanggup datang, duduk semeja dan berunding,” ujarnya.

Latihan maritim ASEAN-Plus diaktifkan

Sementara itu, Muhammad Ammir berkata, mesyuarat turut mencapai persetujuan untuk menganjurkan latihan maritim ASEAN-Plus bersama US (2025), India (2026), Korea Selatan (2027) dan China (2027).

“Latihan ini penting bagi meningkatkan kebolehoperasian, respons bersama serta mengurangkan risiko salah anggap tentera di lapangan. Ia adalah langkah praktikal untuk keselamatan serantau,” kongsinya.

Pujian antarabangsa terhadap Malaysia

Dalam masa yang sama, beliau turut menyatakan bahawa pihak delegasi luar memuji Malaysia atas pengurusan penganjuran, fasilitasi mesyuarat serta pendekatan neutral yang konsisten.

“Malaysia berjaya menyediakan ruang perbincangan yang dipercayai, profesional dan diyakini semua pihak. Ini asas kepada kejayaan ADMM dan ADMM-Plus tahun ini,” katanya.

Beliau menegaskan bahawa keseluruhan pencapaian ini menetapkan penanda aras baharu bagi diplomasi pertahanan Malaysia, sekali gus mengukuhkan peranan negara dalam kerangka keselamatan Indo-Pasifik.

Kejayaan Malaysia kendali persidangan pertahanan

Secara keseluruhan, penganjuran ADMM dan ADMM-Plus yang berlangsung di Kuala Lumpur dari 30 Oktober hingga 2 November membuktikan keupayaan Malaysia mengendalikan persidangan pertahanan paling besar dalam sejarah ASEAN.

Kehadiran 19 negara dengan 17 menteri pertahanan, disertai 636 delegasi menunjukkan keyakinan tinggi terhadap kepimpinan Malaysia sebagai tuan rumah dan sebagai negara berkecuali yang dihormati di rantau ini.

Sepanjang berlangsung, Malaysia turut memanfaatkan peluang dengan mengadakan 13 pertemuan dua hala, sementara keseluruhan persidangan ADMM dan ADMM-Plus berjaya memudahcara 55 perbincangan bilateral yang hanya boleh berlaku kerana negara-negara tersebut berkumpul di Kuala Lumpur.

Ia bukan sahaja memperkukuh kerjasama pertahanan, tetapi mengukuhkan kedudukan Malaysia sebagai hab rundingan dan diplomasi pertahanan di ASEAN.

Keseluruhan penganjuran ini menonjolkan kemampuan Malaysia, di bawah pimpinan Menteri Pertahanan Datuk Seri Mohamed Khaled Nordin untuk mengemudi platform keselamatan serantau dalam suasana geopolitik yang semakin mencabar.