“Laporkan, jangan kongsi!” -Langkah efektif lindungi kanak-kanak daripada CSAM

Dalam era digital, isu kandungan seksual kanak-kanak (CSAM) semakin sukar dikesan kerana ia sering disembunyikan dalam imej diubahsuai, video paksa atau dikongsi dalam kumpulan tertutup.

Semua pihak main peranan penting jaga keselamatan anak-anak

Susulan daripada itu, , Ketua Pusat Bahasa Moden dan Komunikasi, Universiti Sultan Zainal Abidin, Dr Siti Zanariah Haji Yusoff, menyatakan bukan hanya polis, tetapi semua pihak mempunyai peranan penting dalam menjaga keselamatan kanak-kanak.

Sekadar gambar hiasan

Kerjasama semua pihak sangat diharapkan

Jadi, dengan adanya platform media digital,  pelbagai langkah boleh diambil seperti memberi penerangan melalui infografik, video pendek dan bahasa mudah sangat penting supaya masyarakat sedar bahawa pengesanan CSAM bukan setakat isu “membuang kandungan”, tetapi menuntut kerjasama pengguna untuk melapor.

“Guna bahasa mesej yang baik iaitu bahasa yang membantu orang faham apa mereka boleh buat untuk menjaga keselamatan diri dan orang lain. Contohnya, kita boleh guna ayat seperti:

“Cara kita boleh bantu… Maksudnya, semua orang ada peranan. Bukan tugas polis saja. Kita pun boleh bantu dengan cara mudah seperti jaga apa yang kita kongsi, tanya orang dewasa jika rasa tak selamat, atau bantu kawan yang perlukan nasihat,” ujarnya.

Dr Siti Zanariah Haji Yusoff

Salurkan maklumat, buat laporan dan jangan kongsi

Beliau turut menekankan mesej ringkas dan jelas seperti “laporkan, jangan kongsi” andai terjumpa gambar atau video yang pelik, tidak sesuai, atau mengganggu perasaan.

Dalam pada masa yang sama, platform akan bertindak pantas jika diberi maklumat yang tepat dan boleh memadam mana-mana kandungan berbahaya lebih-lebih lagi melibatkan kanak-kanak.

“Platform boleh bertindak pantas jika diberi maklumat tepat.”Platform seperti TikTok, YouTube, Instagram atau online game boleh padamkan kandungan berbahaya dengan cepat jika kita laporkan dengan betul.

“Mereka ada pasukan yang bekerja 24 jam, tapi mereka perlukan bantuan pengguna untuk bagi maklumat tepat seperti siapa hantar, apa berlaku, dan bila.

“Sebab bila kita sebarkan, kita sebenarnya menjadikan masalah itu lebih besar. Yang terbaik ialah laporkan kepada guru, ibu bapa, atau pihak platform,” jelasnya.

Sekadar gambar hiasan

Had umur bukan sekat kebebasan, tapi beri perlindungan

Dalam konteks umur pula, Dr Siti Zanariah menjelaskan, langkah had umur 16 tahun bukan untuk mengehadkan kebebasan remaja, tetapi “untuk melindungi hak keselamatan digital mereka” dengan memastikan ruang digital lebih selamat.

Kerjasama antara keluarga, sekolah dan platform digital menjadi teras utama dalam membendung CSAM.

Beliau menyarankan pendidikan berterusan, sistem laporan mudah, pemantauan ibu bapa, dan latihan simulasi krisis bagi mengawal masalah tersebut terus berlaku.

“Dashboard ringkas berasaskan indikator pula boleh memaparkan jumlah laporan, masa tindak balas platform, dan kandungan diturunkan tanpa mendedahkan identiti mangsa dapat meningkatkan akauntabiliti. Inisiatif ini juga boleh disokong oleh kempen positif seperti “Jumpa, Lapor.

“Jangan Kongsi”, dengan panduan mudah untuk pelajar, guru, dan ibu bapa bagi memastikan keselamatan kanak-kanak dalam media sosial dan online game,” ujarnya.

 Dr Siti Zanariah juga menyatakan, media perlu serius dalam melaporkan isu CSAM seperti menekankan statistik Op Pedo 2.0 tanpa mengeksploitasi mangsa dengan menumpukan pada angka dan sistem.

Contohnya, pihak media boleh menyebut 31 tangkapan dan 880,000 fail CSAM yang dirampas, disertai infografik atau laporan neutral, membolehkan masyarakat memahami skala masalah tanpa memaparkan butiran sensitif.

Artikel lain: Platform digital kini jadi ruang utama penyebaran CSAM – Penganalisis

Laporan media perlu beri kesedaran

Selain itu, laporan seharusnya mengaitkan statistik ini dengan kepentingan dasar keselamatan digital, seperti had umur 16 tahun, supaya pembaca sedar ancaman sebenar dan keperluan polisi yang melindungi kanak-kanak.

“Statistik seperti jumlah tangkapan dan jumlah fail CSAM yang dirampas wajar dipersembahkan secara profesional melalui sokongan infografik atau laporan neutral tanpa memaparkan butiran sensitif,” katanya.

Jadi, untuk membantu remaja menyedari bahaya kandungan tersembunyi di platform digital, strategi komunikasi perlulah menggunakan bahasa dan gaya yang dekat dengan mereka, seperti mesej ringkas, video pendek, infografik menarik, dan contoh situasi harian dalam media sosial atau permainan online.

Mesej yang positif dan membina, seperti “lapor, jangan kongsi”, memberi rasa berkuasa dan bukannya takut, sambil menawarkan panduan praktikal seperti hentikan interaksi, simpan bukti, dan lapor kepada guru atau ibu bapa.

Pendekatan peer-led education juga berkesan kerana nasihat daripada rakan sebaya lebih mudah diterima.

Keseluruhannya, strategi ini memastikan remaja faham risiko dan tahu cara bertindak selamat dalam dunia digital.