Penjenayah siber makin licik! Guna teknologi AI, deepfake untuk perdayakan mangsa

Statistik terkini daripada Polis Diraja Malaysia (PDRM) menerusi Jabatan Siasatan Jenayah Komersil mendedahkan penipuan dalam talian di seluruh negara semakin meningkat, dengan jumlah kes dan kerugian kewangan yang besar.

Difahamkan, sebanyak 47,854 kes penipuan dalam talian telah direkodkan setakat September 2025, dengan jumlah kerugian mencecah RM1.919 bilion.

Data itu jelas menunjukkan bahawa isu ini kian membimbang dan memberi amaran keras kepada orang ramai supaya lebih berhati-hati dalam menggunakan platform digital tanpa sempadan.

Penjenayah siber makin licik

Kes penipuan ini melibatkan pelbagai modus operandi, termasuk e-dagang palsu, pelaburan tidak wujud, panggilan telefon palsu, ‘love atau romance scam’, pinjaman palsu, serta skim kewangan dan kewangan elektronik.

Pakar kriminologi, Nadiah Syariani Md Shariff berkata, penipuan dalam talian kini semakin licik apabila penjenayah siber menggunakan teknologi moden seperti kecerdasan buatan (AI), automasi dan rangkaian rentas platform untuk memperdayakan mangsa dengan cara lebih tersusun dan sukar dikesan.

Katanya, teknologi seperti bot digunakan untuk meningkatkan ‘engagement’ dan mencipta ilusi kredibiliti, manakala kandungan palsu disebarkan melalui iklan berbayar atau akaun tiruan.

Artikel lain: MINDEF perkemas pertahanan, fokus perangi pencerobohan ruang siber kerajaan

Penjenayah siber makin licik

Bahkan, penggunaan video atau audio palsu berasaskan teknologi AI dan deepfake turut meningkat, memudahkan penipu memperdaya mangsa melalui unsur emosi untuk mendorong mangsa berkongsi data peribadi secara sukarela.

Pensyarah Kanan Kolej Universiti Manipal Malaysia itu turut meluahkan rasa bimbang apabila penjenayah menyamar sebagai individu dipercayai atau wakil agensi penguatkuasaan bagi mencipta rasa autoriti, sekali gus membuatkan mangsa patuh kepada arahan yang kononnya dikeluarkan atas nama undang-undang.

“Perlu juga diperhatikan penggunaan bahasa yang kedengaran asing atau seolah-olah diterjemah dari terjemahan automatik serta komunikasi yang tidak konsisten turut menjadi petunjuk.

“Selain itu, penjenayah juga akan mengelak untuk berjumpa atau berbual secara muka ke muka samada pertemuan fizikal atau menerusi panggilan video.

“Ini antara tanda yang paling banyak diperhatikan dalam kes penipuan cinta atas talian.

“Namun, dengan kecanggihan teknologi AI dan deepfake, tidak mustahil kini suara dan wajah seseorang boleh ditiru dengan sempurna,” katanya kepada Malaysia Gazette.

Sehubungan itu, orang ramai perlu mempunyai kesedaran dan kewaspadaan tinggi terhadap setiap panggilan, mesej atau tawaran dalam talian bagi menggelakkan daripada terjatuh perangkap scam.

Penipuan dalam talian bukan lagi isu kecil memandangkan ia sudah menjadi masalah nasional malah antarabangsa dengan kerugian berbilion ringgit dengan melibatkan puluhan ribu mangsa.